Gdybym wydrukowała sobie każde pytanie o to, czy nie boję się wychowywać dzieci w środku lasu, czy nie martwię się, co będzie jak podrosną, czy już nie mam problemów z tym, że wszędzie trzeba je wozić, czy nie sądzę, że zniszczyłam dzieciom start w dorosłość, mogłabym sobie wytapetować nimi cały dom. I jeszcze na elewację by starczyło. Sporo tego, a im chłopcy starsi, tym pytań więcej, bo przecież ich potrzeby rosną. Zazwyczaj odpowiadam tak samo…
Ale taka odpowiedź nie wystarcza, bo pytanie o takie rzeczy zazwyczaj ma na celu pomoc w podjęciu własnej decyzji. Fakt, czy przenieść się na wieś dla wielu wiąże się z problemami głównie dotyczącymi dzieci. Co z nimi? Gdzie będą jeździć do szkoły? Co z zajęciami dodatkowymi? Koleżankami? Kolegami? Rozwojem?
Ja wybrałam pierwsze – czyli wróciłam do mojego starego domu w środku lasu, gdy starszy syn był malutki. Dla obu moich synów, tak jak dla mnie w przeszłości, fakt, że naszymi sąsiadami są dziki i jelenie, jest najbardziej naturalnym faktem na świecie. Do dziś pamiętam pewien wyjazd do miasta, gdzie zapytałam starszaka, jak mu się to podoba, a on stwierdził, że fajnie, tylko domy zasłaniają mu te piękne drzewa. Dla tego pierwszego podejścia zawsze odpowiadam, że małe dziecko sobie doskonale poradzi [nie, małe dziecko nie potrzebuje mnóstwa ludzi wokół siebie tylko kochających rodziców -> zobacz], patrz na siebie, czy sama tego chcesz.
Jest też drugie podejście, czyli wychowanie dziecka w mieście, a potem, gdy dziecko już nawiąże przyjaźnie, przeprowadzka na wieś. I tu już jest problem, bo dziecku może się zawalić, układany przez całe życie świat. Tu już trzeba kombinować i patrzeć się nie tylko na siebie, bo dziecko oderwane od swojego dotychczasowego życia może nie znieść tego łatwo i przyjemnie.
Nie. Bo sama się tak wychowałam i jakoś na ludzi wyszłam. Mam przyjaciół, czytelników, sama się utrzymuję, prowadzę firmę, ugięłam się nawet i prawko zrobiłam z palcem w nosie, teoretycznie jakieś tam oznaki sukcesu na koncie mam. I żyję sobie szczęśliwie. Wychowanie w lesie nie zrobiło ze mnie odludka, wręcz podejrzewam, że mieszkanie w mieście bardziej by mnie wypaczyło. Dostaję ewidentnego pierdolca w tłumie ludzi, gubię się w hałasie i osiem lat studiów w Warszawie wcale tego nie zniwelowały.
Zresztą, są badania potwierdzające to, że dzieci wychowane na wsi są bardziej odporne na stres i mniej narażone na zaburzenia psychiczne. Kwestię smogu i nasz dostęp do czystego powietrza oraz naturalny plac zabaw dla zaburzeń SI [o tym tutaj i tutaj] już pominę.
Mimo tych [mnie osobiście całkowicie przekonujących do mieszkania na wsi] faktów, wciąż są ludzie, którzy mają obiekcje, bo panuje opinia, że dzieci na wsi mają gorzej, że gorsze szkoły, brak kolegów, samotność i nuda.
Kwestia szkoły faktycznie jest ważna, bo jeśli mieszkanie w pięknym zakątku wiąże się z wożeniem dziecka do dobrej podstawówki 50 km od domu, to nie jest wesoło. Ale ja miałam szczęście i wożę syna tylko 15 km [przez las na wskroś całe 7 km].
Kwestię zajęć dodatkowych kiedyś już omawiałam, a ostatnio do niej wróciłam tutaj. Bez względu, gdzie dziecko mieszka, ich nadmiar nie jest wskazany. Aktualnie mój syn „chodzi” na zajęcia z angielskiego w domu. Ma lekcje w szkole Novakid, gdzie wszystko odbywa się online.
O tej szkole napisałam cały obszerny artykuł, więc możesz tutaj się z nim zapoznać.
W skrócie: Novakid to platforma, na której uczeń i nauczyciel mogą się porozumiewać online. Rozmowa jest wyłącznie z native speakerami, więc dziecko ma okazję posłuchać żywego języka i przełamać tę barierę językową, która spina nie jednego piątkowego ucznia. Nie potrzeba żadnych książek ani zeszytów. Dzięki platformie uczeń może rozmawiać, rysować, pisać i rozwiązywać z nauczycielem zadania, a postępy, jakie zrobił mój syn po kilkunastu lekcjach, są fenomenalne. A dla mnie najważniejsze jest to, że nie muszę go na te lekcje wozić drugi w ciągu dnia raz przez las do miasta.
Syn w ramach zajęć w swojej szkole chodzi też na dodatkowy basen, ma zajęcia teatralne w poniedziałki [odbieram go godzinę później] i zajęcia z mindfullnes z panią pedagog dwa razy w tygodniu po 20 minut. Moim zdaniem jak na pierwszoklasistę to już full opcja. Więcej nie trzeba.
Jeśli chodzi o przyjaciół – to młodszy aktualnie do kontaktów z kolegami nie jest skory. W ogóle mniejsze dzieci potrzebują na początku najbardziej rodziców, wspominałam o tym tutaj. Jeśli syn wyraża taką chęć, to jedziemy na plac czy salę zabaw, ale zazwyczaj kończy się to awanturą, bo po godzinie Adaś dostaje świra od hałasu i zamieszania. W mieście pewnie byłby tym „okropnym dzieckiem sąsiadów, które non stop się wścieka, wymusza i płacze”. W domu nie mam z nim takich problemów i spokojnie sobie czekamy, aż syn opanuje emocje. Dodam, że w kontaktach 1 na 1, kiedy panuje spokój i względna cisza, Adaś mnie zwyczajnie zachwyca, bo jest cudowny, miły, pomocny i kochany. Ale w większej grupie i hałasie awantura jest gwarantowana.
Za to starszak czasami prosi mnie, żebym przyjechała po niego później do szkoły, bo chce się bawić z kolegami ze szkolnej świetlicy. Po takim dniu jest zazwyczaj wyczerpany i nie chce odrabiać pracy domowej. Kontakty społeczne wyczerpują go tak samo jak mnie : ) Ale mimo to stale utrzymuje kontakt ze swoimi znajomymi poznanymi w wakacje – a to przez mesengera na moim profilu, a to ostatnio mailowo, bo skoro nauczył się już pisać, to oprócz stworzenia książki, zaczął ogarniać klawiaturę. Przez połączenia wideo rozmawia z kolegami od ponad półtora roku.
[Jeśli razi cię wspomnienie o tym, że moje dzieci oglądają tv, odsyłam do wpisów z serii Nasza Biblioteczka i połączenie faktów, że skoro tyle książek czytają, to pewnie nie siedzą non stop przed ekranem :)]
Wspominając moje dzieciństwo, pamiętam słowa cioci skierowane do mojej mamy, gdy przyjechaliśmy do Warszawy z wizytą: bo jak wy przyjedziecie, to nam się wtedy chce wychodzić. I faktycznie. Byliśmy tak zdeterminowani, żeby zobaczyć podczas każdego wyjazdu jak najwięcej, że jako nastolatka miałam obcykane wszystkie teatry, galerie i kina warszawskie, nie mówiąc o muzeach. Jako studentka pierwszego roku nie czułam się ani zagubiona w mieście, bo całkiem nieźle je znałam, a rodzice pozwalali mi poruszać się po nim samodzielnie od dawna [jako dziewięciolatka odprowadzałam rano siostrę mojej przyjaciółki do przedszkola]. Moje dzieci w Warszawie mają wujków, ciocie, znajomych i przyjaciół, więc im też będzie łatwiej oswoić miasto.
Ale fakt – ciężej wyjechać gdziekolwiek na wakacje, mieszkając na wsi, niż w mieście. Co prawda, nie mamy krów ani kur, tylko ślepego psa [z atakami paniki, gdy jest samotny] oraz trzy koty [bez ataków], ale tak czy siak zorganizowanie im opieki, to wyczyn, a już wakacyjnej – prawie niemożliwy.
O tym jednak kiedy indziej. Mam ochotę w jakimś tekście wytknąć wszystkie niedogodności mieszkania na wsi. I to tak wytknąć, że jak ktoś przeczyta [a nie będzie znał tego tekstu] stwierdzi z całym przekonaniem, że marudzę, zrzędzę i użalam się nad sobą [mogę się założyć, że tak będzie : D].
Ale mimo że taki tekst kiedyś powstanie, gdybym mogła sześć lat temu podjąć jeszcze raz decyzję, którą podjęłam w Warszawie, nie zmieniłabym jej na żadną inną. Wszystkie te strachy, jak to będzie okropnie, bo dzieci nie będą miały dostępu do dobrej edukacji i kolegów, rozwiały się w pył. Wszystko, czego się obawiałam, nie jest problemem. Jasne, pojawiły się nowe kłopoty, ale dla moich dzieci, które mogą wyjść z domu na bosaka i biegać po trawie, które mogą kopać piłkę, gdzie chcą, krzyczeć, ile chcą, śmiać się jak bardzo chcą i czuć powiew wolności na plecach to najlepsze miejsce na ziemi.
I kiedy pytam się syna, czy chciałby zamieszkać kiedyś w pobliskim miasteczku, to on kręci ze zdumieniem głową i mówi, że nigdy w życiu. Być może już czuje, że wszystkie korzyści, jakie daje miasto, nie zrekompensuje mu tego zapachu lasu i zmrożonego jeziora, naszej rzeki, góry piaskowej i tego, że nie musi zakładać butów, kiedy wychodzi na dwór. Nie zastąpi mu… wolności.
